‘SheSaidNo’ testi gerçekleri gösterecek

Deniz ve Evren yaklaşık 5 yıldır birlikteler. İlişkilerinde bazı sorunlar yaşıyorlar. Bu sorunlara gelin birlikte bakalım.

1 – Evren, Deniz’in her yaptığını ve her gittiği yeri bilmek istiyor. Buna yorumun;

Evren, Deniz’i merak ediyor olabilir.

Evren, Deniz’i bir şeylerden korumaya çalışıyor.

İlişkide karşılıklı bilgi paylaşımı önemli.

Bu güvensiz, şiddet içeren bir ilişki biçimi.

Açıklama: Partneri kontrol etme isteği beraberinde zarar verici davranışları da getirir. Güvensiz şiddet içeren bu tür ilişkilerde psikolojik şiddetin yanında diğer şiddet türleri (fiziksel, cinsel, ekonomik, dijital) de yaşanabilir.

2 – Deniz, kavga ettiklerinde Evren’in duvarı yumrukladığını söyledi. Evren’in öfkesi sence;

Deniz’e yönelmediği için şiddet sayılmaz.

Fiziksel şiddettir.

Açıklama: Fiziksel şiddet sadece bedene yönelik olmaz ve tehlike hallerini de kapsar. Şiddet uygulayanın kapıyı tekmelemesi, duvar yumruklaması, cam ya da telefonu kırması da fiziksel şiddet örneklerindendir ve yarattığı korku ise psikolojik şiddettir. Şiddete maruz bırakılan kişi üzerinde derin etkileri vardır.

3 – Evren, Deniz’e el şakaları yaparak onu öpmeye çalışıyor. Deniz bunu istemediğini bir türlü söyleyemiyor. Sence;

Sessiz kalıyorsa bu “evet” demektir.

İlişkide dokunmak, şakalaşmak normaldir.

Bu bir cinsel şiddettir.

Açıklama: Bir ilişkide istenmeyen cinsel davranışlar olduğunda sessiz kalmak “evet” demek anlamına
gelmez. Kişinin karar verme yetisinin manipüle edildiği durumlar (onay inşası) yaşanabilir. Tam bir rıza-onay olmadığı için bu bir cinsel şiddet örneğidir.

4 – Tüm harcamalara Evren karar veriyor. Sence;

Bu iyi bir şey. Belli ki matematikten anlıyor.

Çok mesele edilecek bir durum değil bu.

Bu bir ekonomik şiddet biçimidir.

Açıklama: Yakın partner ilişkisinde, maddi güç bir şiddet aracı olarak diğer kişiyi kontrol etmek, denetlemek için kullanılıyorsa bu bir ekonomik şiddettir.

5 – Deniz bir iş toplantısındayken Evren’in aramasına cevap veremedi. Evren ısrarla mesaj atmaya devam ediyor. Bu durum sık sık tekrarlanıyor. Sence;

Evren endişelenmiş olabilir.

Deniz en azından bir mesaj atabilirdi.

Bu bir ısrarlı takiptir.

Açıklama: Güvenli bir ilişkide taraflar birbirini kısıtlama ve denetleme ihtiyacı duymazlar. Her mesaja ve her aramaya hemen yanıt vermenin beklenmesi “ısrarlı takip” göstergesidir.

6 – Evren, ilişkinin başında Deniz’den sosyal medya hesaplarının şifrelerini istedi. Sence;

Bu birbirlerine olan güvenin işareti.

Evren de şifrelerini verdiyse sorun değil.

Bu bir dijital şiddettir.

Açıklama: Şifreler kişisel verilerdir. Kişisel verilerinin hem gündelik hayatta hem de dijital alanlarda korunması gerekir. Şifre paylaşımı, yakın partner ilişkilerinde, kontrol isteğinin bir sonucudur ve bir dijital şiddet örneğidir.

7 – Deniz, yaşadıklarından dolayı kendini suçluyor ve hep Evren’den özür dilerken buluyor. Sence;

Ortamı sakinleştirmek için özür dilenebilir.

Bu bir psikolojik manipülasyon örneğidir.

Açıklama: Kişinin kendi hafızasını, algısını ve ruh sağlığını sorgulatıp, kendini irdelemeye iten, bir çeşit kötücül yönlendirmeye, psikolojik manipülasyon (gaslighting) denir. Bu yönlendirmeye maruz kalan
kişiler kendilerini sık sık özür dilerken bulabilir.

8 –  Evren, Deniz hoşlanmadığı halde ona sürekli hediye alıyor, sevgi dolu mesajlar atıyor, herkesin içinde romantik sevgi gösterilerinde bulunuyor. Sence;

Bu iyi bir şey.

Bu bir “aşk bombardımanı” (love-bombing), şiddet döngüsünün bir parçası

Açıklama: Aşk bombardımanı; bir kişiyi dikkat ve sevgi gösterileriyle etkileme girişimidir. Farklı şekillerde, olumlu ya da olumsuz amaçlar için kullanılabilir.
İstismar ve şiddet döngüsünün olası bir parçasıdır.

9-  Evren ve Deniz’i tanıyor olsaydınız bu ilişkiye yorumunuz;

Özel bir mesele, karışamam.

Zamanla düzelirler.

İlişkide karşılıklı hatalar olabilir.

Bu bir yakın partner şiddeti durumu.

Açıklama: Bu ilişkide örneklendirilen davranış kalıplarının çoğu yakın partner şiddeti olarak tanımlanabilir. Yakın partner şiddeti, ilişkilerde bir partnerin ötekini baskı ve kontrol altında tuttuğu, birey üzerinde uzun süreli etkisi olan şiddet biçimidir.

10 – Deniz’in arkadaşı olduğunu düşün, ona ne derdin?

Bir an önce o kişiden ayrılmasını tavsiye ederdim.

Onun hatası olmadığını söylerdim.

Yargılamadan dinlemeye çalışırdım.

Hep yanında olduğumu söylerdim.

Açıklama: Yakın çevremizde şiddete maruz bırakılan biri olduğunda sessiz kalmayabiliriz. “Neden ayrılmıyorsun” gibi ifadelerden kaçınarak, istediği zaman onu dinleyeceğimizi ve her zaman onun yanında olacağımızı iletebiliriz. Mağdur suçlayıcılık yapmadan şiddetin, uygulayanın suçu olduğunu ve şiddetin
hiçbir bahanesi olamayacağını hatırlatabiliriz.

* İsimler ve olaylar gerçek değildir. Sadece bu çalışma için hazırlanmıştır. * Bu test UN Women’ın ‘shesaidno.info’ isimli internet sitesinde de yer alıyor.